نوشته‌ها

برگزاری کارگاه آموزشی کشاورزی حفاظتی در دانشگاه یاسوج

برگزاری کارگاه آموزشی کشاورزی حفاظتی در سالن اجتماعات دانشکده کشاورزی دانشگاه یاسوج با حضور اساتید و پژوهشگران و دانشجویان کارشناسی، ارشد و دکتری رشته های مختلف دانشکده.
در تاریخ دوشنبه ۲۷ فروردین ۱۴۰۳ یک کارگاه آموزشی نیمروزه توسط آقای دکتر محمد اسماعیل اسدی پژوهشگر بین المللی کشاورزی حفاظتی در دانشگاه یاسوج برگزار گردید.
در این کارگاه که با حضور اساتید گروههای مختلف دانشکده و همچنین پژوهشگران مرکز تحقیقات کشاورزی و دانشجویان کارشناسی، ارشد و‌دکتری رشته های مختلف دانشکده کشاورزی برگزار شد آقای دکتر اسدی ضمن برشمردن اهمیت خاک به عنوان یک منبع تامین غذا و فیبر انسانها و میزبان بودن ۲۵ درصد تنوع زیستی یادآورگردیدند که برای حفظ این منبع حیاتی باید صرفا از نگاه برگزاری رویداد و سخنرانی و شعار به عملگرایی روی آوریم و‌تمامی اهتمام ما و مسئولین به حفاظت از این منبع تجدید ناپذیر باشد زیرا خاکها منبع امنیت غذایی انسانها می باشند. بدین جهت چاره ای جز رویکرد کشاورزی حفاظتی نمی باشد تا ضمن تولید پایدار از خاکها نیز حفاظت نماییم و سازگاری خوبی با محیط زیست و همچنین تغییرات اقلیمی رخ داده و‌پیش رو داشته باشیم. در این سیستم کشاورزی با حداقل دستکاری مکانیکی خاک و کاشت به صورت بی خاک ورزی و همچنین حفظ بقایای گیاهی به عنوان خاکپوش و همچنین استفاده از تناوب زراعی می توان به تولید پایدار دست یافت. در این کارگاه آقای دکتر اسدی ضمن تشویق دانشجویان دوره کارشناسی ارشد و دکتری به اختصاص رساله و پایان نامه دوران تحصیل خود به پژوهشهایی در زمینه خدمات اکوسیستمی کشاورزی حفاظتی و همچنین نتایج آن در پایداری تولیدات کشاورزی و حفظ خاک آمادگی خود را برای راهنمایی و‌مشاوره دادن به دانشجویان اعلام نمودند. در پایان این کارگاه دو ساعته بحث‌و تبادل نظر بین نقاط قوت و ضعف سیستمهای کشاورزی حفاظتی و راهکارهای توسعه آن در استان کهگیلویه و بویر احمد و‌در بین کشاورزان این منطقه صورت گرفت. ‎

/0 دیدگاه /توسط

کشت حفاظتی گلرنگ در تناوب غلات دیم برای نخستین بار در شهرستان آق قلا استان گلستان

کشت حفاظتی گلرنگ در تناوب غلات دیم برای نخستین بار در شهرستان آق قلا استان گلستان
روز مزرعه کشت حفاظتی گلرنگ در تاریخ سه شنبه 19 اردیبشهت 1402 در مزرعه دیم بی خاک ورزی گلرنگ در آق قلا با حضور برخی کشاورزان منطقه و کارشناسان مدیریت جهاد کشاورزی آق قلا و با تدریس دکتر محمد اسماعیل اسدی پژوهشگر برجسته بین المللی کشاورزی حفاظتی استان گلستان و آقای مهندس محمد مهدی میرزایی کارشناس ارشد شاغل در مرکز ترویج و خدمات جهاد کشاورزی گرگان بوی برگزار گردید. کشت حفاظتی گلرنگ در تناوب غلات دیم برای نخستین بار در شهرستان آق قلا و در مزرعه آقای قربانگلدی توسلی کشاورز پیشرو این شهرستان صورت گرفته است. این مزرعه در تاریخ اول آذر 1401 با خطی کار بی خاک ورز سندان که تولید صنعتگران داخل استان گلستان می باشد و با میزان مصرف 25 کیلو بذر در هکتار صورت گرفت. آقای دکتر محمد اسماعیل اسدی در این زمینه اظهار داشت: تناوب زراعی در دیمزارهای مناطق خشک و نیمه خشک شمال استان گلستان محدود است و عمدتاً شامل غلات دیم – آیش و یا غلات دیم – آفتابگردان و کنجد است، لذا معرفی گیاه تناوبی جدید می تواند گزینه های کشاورز دیمکار را افزایش دهد. از طرفی کشور ما وابستگی شدیدی به واردات روغنهای خوراکی و دانه های روغنی وارداتی نظیر کلزا، آفتابگردان، سویا و پنبه دارد لذا معرفی و ورود یک دانه روغنی بومی کشور که با شرایط کم آبی این مناطق سازگار باشد می تواند کمک شایانی به کشاورزان نماید. وی با بیان اینکه ما چاره ای جز انطباق با شرایط تغییرات اقلیمی رخ داده و پیش رو که کمبود بارش و افزایش دما را در پی دارد نداریم باید روی به کشتهای کم آب و سازگار با شرایط جدید بیاوریم که یکی از گزینه های بسیار مناسب کشت گیاه روغنی گلرنگ می باشد. بنابراین کاشت گلرنگ برای اولین بار در شهرستان آق قلا به صورت مزرعه آموزشی در تناوب با گندم دیم و به صورت بی خاک ورزی (بدون دستکاری خاک و بدون آتش زدن بقایای گیاهی) صورت گرفت .آقای دکتر اسدی افزود: گلرنگ در تناوب با گندم می تواند سیکل زندگی آفات، بیماریها و علفهای هرز این محصول را مختل نماید سیستم ریشه ای متراکم و عمیق گلرنگ ، بافت خاک و منافذ آن را بهبود بخشیده و در حالت کشت بی خاک ورزی، ریشه های قوی گلرنگ، نظیر زیرشکن در سست و لق کردن طبقات سخت و غیر قابل نفوذ خاک عمل می کند. ضمنا بقایای برجای مانده از کشت قبلی چون سطح خاک را همچون خاکپوش می پوشاند باعث کاهش میزان تبخیر از سطح خاک شده و باعث افزایش ظرفیت نگهداشت رطوبت در خاک می گردد. آقای دکتر اسدی در ادامه گفت:
گلرنگ با نام علمی (Carthamus tinctorius (L.) گیاهی یک ساله متعلق به خانواده آستراسه بوده و عمدتا” دانه آن جهت تهیه روغن های خوراکی و دانه پرندگان استفاده می شود. برگهای آن به صورت پهن و موجدار است.گلهای آن زرد رنگ و مایل به قرمز است. رگبرگهای گیاه در زیر قرار دارد. این گیاه از قدیم در کشورهای هندوستان، ایران، خاورمیانه و شرق آفریقا کشت می شده و به همین علت و به دلیل فراوانی گونه های مختلف (در حدود ۳۶ گونه) مبدأ آن را آسیا می دانند. گلرنگ جزو گیاهان بومی ایران بوده و طبق تحقیقات صورت گرفته ایران یکی از مراکز تنوع این گیاه است. در اکثر مناطق کشور توده های محلی وجود داشته و اسامی محلی گلرنگ شامل کاچیره، کاجیره، کاجره، کازیره، کاپیسه، کاژیره، کاغله، کاغاله، کاخلی، قاقلی، هِچْک، پَلْم (با پَلِم به معنای آقطی فرق دارد)، مُعَصفَر، گُل عُصفُر، گل کِویشَک، قرطم، خِسک، خِسق می باشد. این گیاه در بعضی از استان‌های جنوبی مانند سیستان و بلوچستان هِچْک ودر کرمان گل خِشت نیز نامیده می‌شود. روغن این گیاه دارای چربی‌های اشباع‌نشده فراوان است. وضعیت زراعت گلرنگ در جهان طی دوره ۱۰ ساله نشان می دهد که سطوح زیر کشت این محصول و به تبع آن میزان تولید دانه آن متغیر بوده است. اکثر سطح زیر کشت گلرنگ در جهان به صورت دیم است که به همین دلیل میانگین عملکرد دانه نیز تابعی از شرایط جوی است ضمن اینکه خرید این دانه در اکثر کشورها تضمینی و تحت حمایت دولت نبوده (به جز کشور ما) و قیمت آن نوسان های زیادی دارد. در سال های اخیر کشت گلرنگ توسعه سریعی داشته که بیشترین سطوح زیر کشت مربوط به استانهای اصفهان، خراسان،کردستان وکرمانشاه بوده است. دکتر اسدی با بیان اینکه کشت گلرنگ در اراضی دیم می تواند تامین کننده بخشی از روغن مورد نیاز کشور باشد، خاطرنشان کرد: گلرنگ گیاهی چند منظوره بوده و علاوه بر تولید روغن مصارف صنعتی و دارویی و بهداشتی نیز دارد. همچنین از رنگیزه های موجود در گلچه های آن بعنوان ماده رنگی طبیعی استفاده می شود. ارقام بدون خار گلرنگ نظیر گلدشت و صفه قابلیت برداشت گلچه ها را نیز دارندو با قیمت مناسب از کشاورزان خریداری می شود. دکتر اسدی اضافه نمود از آنجایی که در سال زراعی جاری یعنی 02-1401 منطقه با خشکسالی شدید مواجه بوده و میزان بارندگیهای سال زراعی جاری تا نیمه اردیبهشت امسال نسبت به دراز مدت 50 درصد کاهش نشان می دهد مزرعه مورد نظر به لحاظ کشت با دستگاه کشت مستقیم، کود دهی به موقع و مبارزه با علفهای هرز وجین کاری انتظار عملکرد گلچه به میزان 100 کیلو در هکتار و دانه تا 5/1 تن در هکتار می رود. مزرعه در پایان خرداد سال جاری با کمباین های غلات برداشت می گردد.

 

/0 دیدگاه /توسط

برگزاری کارگاه آموزشی کشاورزی حفاظتی بین استانی در حومه برازجان استان بوشهر توسط پژوهشگر بین المللی مرکز تحقیقات کشاورزی گلستان

هماهنگی اداره آموزش و ترویج شهرستان دشتستان و رئیس انجمن گندمکاران استان بوشهر و با حضور رئیس اداره مکانیزاسیون استان، مروجان،کارشناسان، کشاورزان شهرستانهای دشتستان، تنگستان، بوشهر، دشتی و تعدادی از کشاورزان و کارشناسان جنوب استان فارس کارگاه آموزشی کشاورزی حفاطتی در حومه برازجان استان بوشهر در تاریخ چهارشنبه ۱۶ فروردین ۱۴۰۲ برگزار شد. در این کارگاه،دکتر محمد اسماعیل اسدی پژوهشگربین المللی حوزه کشاورزی حفاظتی در رابطه با ارزش و اهمیت خاک و آب به عنوان منابع ذی قیمت و بدون جایگزین پایه تولیدات کشاورزی و همچنین زیست بنیان محیط زیست و میراث گذشتگان و امانت آیندگان بطور مبسوط توضیحاتی ارائه کرد و گفت خاک یک منبع تجدید ناپذیر زنده بوده و تامین کننده بیش از ۹۵ درصد غذای ما و همچنین میزبان ۲۵ درصد تنوع زیستی کره زمین میرباشد که با تهدیداتی از جمله عملیات خاک ورزی غیر معقول و تبدیل اراضی و تغییر اقلیم و آتش سوزی ها روبرو بوده و امروزه لزوم حفاظت از آن بیش از پیش احساس می گردد و‌در این راه کشاورزان و باغداران نقش اصلی حفاظت از این منبع پایه را به عهده دارند. دکتر اسدی در ادامه ضمن برشمردن مزایای حفاظت از خاک آب و کشاورزی حفاظتی و فعالیت‌های انجام شده در دنیا و ایران وچشم انداز آینده این روش کشاورزی را تشریح کرد و‌گفت چون میزان تبخیر سالیانه استان بوشهر بیش از ۳۰۰۰ میلیمتر می باشد و میزان بارندگی زیر ۲۵۰ میلیمتر می باشد لزوم حفظ آب اندک و کاهش تبخیر برای همه کشاورزان و باغداران این استان ضروری است و چاره ای جز مدیریت ارتقای کربن آلی خاک نیست که این امر فقط از طریق کشاورزی حفاظتی شامل حداقل دستکاری خاک( بی خاک‌ورزی) و حفظ بقایای گیاهی کشت قبلی و رعایت تناوب زراعی صورت می گیرد. آقای دکتر اسدی ضمن ارایه راهکارهایی برای پیشبرد توسعه کشاورزی حفاظتی در استان گرمسیری بوشهر لزوم ایجاد مزارع پایلوت حفاظتی در مزارع کشاورزان پیشرو نظیر خداکرم آذرباد واقع در برازجان را متذکر شدند. در پایان این کارگاه یک روزه که در زیر سایه یک درخت کنار ۶۰ ساله برگزار گردید سوال و جواب چند سویه بین کشاورزان، کارشناسان و مسئولین استانی به عمل آمد و از سوی چند کشاورز پیشرو وعده داده شد که طی سال زراعی پیش رو چندین هکتار به صورت حفاظتی کشت خواهد گردید.

/0 دیدگاه /توسط

برگزاری کارگاه آموزشی یک روزه اصول و مبانی کشاورزی حفاظتی در موسسه تحقیقات و آموزش نیشکر خوزستان

در تاریخ چهارشنبه 5 بهمن 1401 یک دوره کارگاه آموزشی یک روزه در سالن همایشهای موسسه تحقیقات و آموزش توسعه نیشکر و صنایع جانبی خوزستان واقع در کیلومتر 45 جاده اهواز خرمشهر با تدریس آقای دکتر محمد اسماعیل اسدی پژوهشگر بین المللی آب و خاک و مروج کشاورزی حفاظتی (CA) در کشور برگزار گردید. مخاطبین این کارگاه حضوری چهل نفر از کارشناسان واحدهای تابعه شرکتهای هفتگانه توسعه نیشکر و صنایع جانبی و همچنین آقای دکتر آل کثیر رییس موسسه تحقیقات و کارشناسان موسسه تحقیقات و آموزش نیشکر بودند. در این کارگاه که به دعوت موسسه تحقیقات نیشکر از آقای دکتر اسدی صورت گرفته بود ایشان در ابتدا اهمیت خاک به عنوان یک منبع تجدید ناپذیر و راههای حفظ و حراست از این سرمایه به عنوان زیربنای طبیعت و تامین کننده بستر مواد غذایی و همچنین دارنده بیشترین میزبانی تنوع زیستی روی کره زمین را برای مخاطبین تشریح نموده و در ادامه به لزوم حفظ بقایای گیاهی به عنوان مشخصه اصلی سامانه های کشاورزی حفاظتی پرداخته و سپس مباحث کشاورزی حفاظتی به ویژه چگونگی پیاده سازی عملیات کم خاک ورزی در اراضی نیشکر که دارای بقایای گیاهی بین 15 تا 20 تن در هکتار شامل سرنی و برگهای به جای مانده از برداشت نی می باشد پرداختند. آقای دکتر اسدی در مباحث مطرح شده در این کارگاه آموزشی گفت: ما خاک را به عنوان یک سامانه زنده نگاه می کنیم و چون عمر خاکهای ما ده هزار سال بیشتر نیست برای حفظ و پایداری تولیدات کشاورزی ضرورت حفظ و صیانت از این منبع حیاتی که یک منبع تجدید ناپذیر است بیش از پیش احساس می شود. در این زمینه نقش کارشناسان تولیدات کشاورزی در این زمینه شناخت خاک هر منطقه و رفتار صحیح با خاکهای آن منطقه می باشد که یکی از رفتارهای صحیح با خاک استفاده از سامانه های نوین اکوسیستم نگر کشاورزی حفاظتی می باشد. کشاورزی حفاظتی یا CA یک مفهوم تولیدات پایدارکشاورزی ضمن حفاظت از منابع پایه تولید یعنی آب و خاک می باشد که به طور پیوسته در حال افزایش است و سطوح CA در سال 19-2018 حدود 205 میلیون هکتار (14.7٪ از زمین های زراعی جهانی) بوده است. این نشان دهنده افزایش 93 درصدی در سطوح اراضی زراعی CA جهانی از سال 09-2008 و نشان دهنده افزایش سالانه حدود 10 میلیون هکتار است. کشورهای عمده و پیشرو در توسعه کشاورزی حفاظتی طبق آمار سال 2019 فائو عبارتند از: ایالات متحده آمریکا با سطح 44 ، برزیل با سطح 9/43، آرژانتین با سطح 9/32، استرالیا با سطح 9/22 و کانادا با سطح 7/21 میلیون هکتار می باشند. کشور برزیل به تنهایی تقریبا ۲۵ درصد از شکر جهان را تولید می کند. طبق آخرین گزارش سازمان غذا و کشاورزی این کشور بزگترین تولید کننده نیشکر در جهان با سطح زیر کشت سالیانه 10 میلیون هکتار می باشد. کشاورزی حفاظتی یک بسته کامل است و تنها بی خاک ورزی نیست ولی برخی مواقع کارشناسان و محققین ما تصور می کنند که با یک کارنده بی خاک ورز و بدون در نظر گرفتن سه اصل کامل کشاورزی حفاظتی که حفظ بقایای گیاهی در یک سوم از سطح مزرعه از خصوصیات ویژه آن است می توانند کشاورزی حفاظتی را پیاده نمایند. ه هیچوجه خاک ورزی حفاظتی کشاورزی حفاظتی نیست و اینها با هم متفاوتند. زیرا وقتی میگوییم خاک ورزی حفاظتی تاکید بیشتر بر امر خاک ورزی است تا حفاظت از خاک به همین خاطر ما همیشه از اصطلاح کشاورزی حفاظتی استفاده می کنیم. همیشه به ماشینهای کارنده به عنوان یک ابزار نگاه کنیم و آنها محور کار نیستند بلکه محور کار کشاورزی حفاظتی تفکر و بینش کاربر مبنی بر حفظ خاک و تولید پایدار ضمن حفظ محیط زیست می باشد. برای هر منطقه ای و اقلیمی با توجه به نوع خاک و نوع کشت ماشین کارنده مخصوصی وجود دارد و نمیتوان یک کارنده را در هر شرایطی اعم از آبی و دیم به کار برد. بیش از هزار نوع کارنده بی خاک ورز در جهان تولید شده که هر کدام کارآیی خاص خود را دارند و نباید تمام هم و غم خود را مصروف نوع کارنده بنماییم و از آموزش غافل شویم. در پایان این کارگاه یک روزه ضمن بازدید از اراضی تحت کشت نیشکر موسسه مطالبی پیرامون نحوه ترویج کشاورزی حفاظتی در اراضی به کارشناسان آموزش داده شد. همچنین جلسه بحث و پرسش و پاسخ برگزار شد.
شرکت توسعه نیشکر و صنایع جانبی در قالب 7 واحد تولید کننده نیشکر با احداث شبکه‏ های آبیاری و زهکشی، ایستگاه­های پمپاژ، جاده‏ها و پل‏های ارتباطی موجبات عمران بیش از یک صد هزار هکتار از اراضی خوزستان را فراهم آورده است. چون تداوم بهره ‏وری اقتصادی از اراضی زیر کشت و ارتقاء میزان محصول نیشکر مستلزم وجود مرکزی جهت اجرای طرح‏های تحقیقاتی و بکارگیری فن آوریهای نوین در تولید بود به همین منظور در سال 1374 تحقیقات در زمینه نیشکر به منظور انجام تحقیقات زیربنایی و کاربردی و ارائه خدمات علمی و فنی به کشت و صنعت‏های نیشکری هفتگانه شروع و در سال 1376 مرکز تحقیقات نیشکر را در محل فعلی خود و در قالب سه بخش تحقیقاتی به‌زراعی، به‌نژادی و گیاهپزشکی و نیز بخش پشتیبانی و خدمات فنی به منظور تأمین نیازمندی­های بخشهای تحقیقاتی، تأسیس نمود. در شهریور ماه 1383، بخش صنایع شکر در قالب آزمایشگاه صنایع غذایی فعال و راه‏ اندازی شد. در سال87 با گسترش فعالیتها، عنوان مرکز به ” مؤسسه تحقیقات و آموزش توسعه نیشکر و صنایع جانبی خوزستان” تغییر یافته و به ثبت رسید.

/0 دیدگاه /توسط

کارگاه آموزشی کشاورزی حفاظتی برای کشاورزان مناطق کوهستانی شهرستان مینودشت

برای حفظ خاک سامانه های کشاورزی حفاظتی به کمک کشاورزان روستاییان مناطق کوهستانی مینودشت می آید.
در تاریخ سه شنبه ۲۹ شهریور ۱۴۰۱ در محل مسجد روستای چمانه بالا یک کارگاه آموزشی تحت عنوان کشاورزی حفاظتی برای کشاورزان مناطق کوهستانی شهرستان مینودشت برگزار شد. در این کارگاه آموزشی بیش از پنجاه نفر از کشاورزان و‌روستاییان روستاهای دوجوز ، زمین شاهی، قلعه قافه بالا، قلعه قافه پایین ، ده چناشک ، چمانی بالا پایین و وسط شرکت داشتند. محل کارگاه مسجد روستای چمانی بالا بود. در این کارگاه که به همت مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان مینودشت برگزارشد ابتدا خانم مهندس برزنونی رییس اداره امور فنآوریهای مکانیزه سازمان جهاد کشاورزی استان‌گلستان پیرامون اهمیت سامانه های کشاورزی حفاظتی در راستای تولید پایدار و ارایه تسهیلات ویژه از سوی این سازمان به کشاورزان علاقمند به استفاده از ادوات و‌کارنده های کشت مستقیم‌ صحبت نمود سپس آقای دکتر محمد اسماعیل اسدی پژوهشگر بین المللی آب و خاک و‌کشاورزی حفاظتی در اهمیت خاک خطاب به کشاورزان‌گفت: همه ما و شما به منبع غذایی که روزانه می خوریم باید توجه داشته باشیم‌که ۹۵ درصد آن در خاک‌می روید و‌در قرآن کریم بر حفظ و‌حراست از ابن خاک تاکید زیادی گردیده است . اما خاکی میتواند منشا تولید غذا و‌مولد باشد که سالم باشد و زیاد دستکاری و زیر و رو‌نگردد‌و سر شار از موجودات زنده باشد. آقای دکتر اسدی در ادامه افزود یکی از راههای حفظ خاک از فرسایش مخصوصا در اراضی شیبدار کوهستانی استفاده از عملیات بی خاک ورزی و عدم دستکاری خاک است با این عمل هم تولید پایدار خواهیم داشت هم خاک را که سرعت تخریب آن بیش از سرعت تشکیل آن است حفظ می کنیم در حقیقت خاک سرمایه ای تجدیدناپذیر است که امانت آیندگان نزد ماست. در پایان این کارگاه آموزشی بحث و تبادل نظر بین کشاورزان و کارشناسان و‌پژوهشکران به عمل آمد و نهایتا قرار شد در مزرعه چند تن از کشاورزان این مناطق سایت الگویی کشاورزی حفاظتی در سال زراعی جدید که چند روز دیگر آغاز میشود به صورت پایلوت اجرا گردد تا کشاورزان به صورت میدانی مزایای کشاورزی حفاظتی را مشاهده کنند. از برخی مزایای کشاورزی حفاظتی می توان به موارد زیر اشاره کرد: حفظ خاک از فرسایش، کاهش هزینه های تولید، مدیریت استفاده از زمان محدود کشت، کاهش گازهای گلخانه ای، کاهش مصرف آب، کاهش تراکم خاک، کاهش آلودگی محیط زیست و افزایش بهره وری کشاورزی.

 

/0 دیدگاه /توسط